प्राथमिक टप्प्यासाठी MPSC परीक्षेच्या पॅटर्नमध्ये एकाच दिवशी दोन पेपर असतात. दोन्ही पेपरमध्ये वस्तुनिष्ठ प्रकारचे प्रश्न असतात ज्यात उत्तरांचे बहुपर्यायी पर्याय असतात. मुख्य परीक्षेसाठी उमेदवारांची निवड करण्यासाठीपूर्वपरीक्षा ही एक पात्रता टप्पा आहे. या टप्प्यावर मिळालेले गुण अंतिम गुणवत्ता यादीत मोजले जात नाहीत, तरी उमेदवारांना या परीक्षेसाठी चांगली तयारी करावी लागते कारण Cut-off अनिश्चित असतात आणि दरवर्षी सरासरी गुणांवर अवलंबून असतात. MPSC पूर्वपरीक्षा पॅटर्नची तपशीलवार माहिती खाली दिली आहे:
| MPSC राज्यसेवा – पूर्वपरीक्षा | |||||
| पेपर | प्रश्नपत्रिकेचे स्वरूप | प्रश्नांची संख्या | एकूण गुण | कालावधी | नकारात्मक गुण |
| सामान्य अध्ययन I | वस्तुनिष्ठ बहूपर्यायी | 100 | 200 | 2 hours | एक तृतीयांश |
| सामान्य अध्ययन II (CSAT) | वस्तुनिष्ठ बहूपर्यायी | 80 | 200 | 2 hours | एक तृतीयांश |
| एकूण गुण | 400 (जिथे सामान्य अध्ययन पेपर II पात्रता स्वरूपाचा आहे, ज्यामध्ये किमान पात्रता गुण ३३% निश्चित आहेत.) | ||||
लक्षात ठेवा:
- प्रारंभिक परीक्षा ही केवळ परीक्षेच्या पुढील टप्प्यांसाठी उमेदवाराची निवड करण्यासाठी असते.
- प्रारंभिक परीक्षेत मिळालेले गुण अंतिम गुणवत्ता यादीत मोजले जाणार नाहीत.
पूर्वपरीक्षेला अर्ज करण्यासाठी, MPSC ऑनलाइन पोर्टल वर अर्ज भरावा लागेल.
MPSC मुख्यपरीक्षेच्या पद्धतीनुसार, सर्व पेपर मध्ये वर्णनात्मक प्रकारचे प्रश्न असतात. MPSC मुख्यपरीक्षेमधील एकूण गुण तुमच्या अंतिम गुणांवर थेट परिणाम करू शकतात. अशाप्रकारे, MPSC मुख्यपरीक्षा टप्प्यातील परीक्षेचे गुण अत्यंत महत्वाचे आहेत कारण ते गुणवत्ता यादीमध्ये एक महत्त्वाचा घटक म्हणून काम करतात. MPSC अभ्यासक्रमाचे गुणांसह तपशील खाली दिले आहेत:
| MPSC राज्यसेवा – मुख्यपरीक्षा | |||
| पेपर | विषय | कालावधी | एकूण गुण |
| पेपर 1 | मराठी | 3 तास | 300 |
| पेपर 2 | इंग्रजी | 3 तास | 300 |
| पेपर 3 | निबंध | 3 तास | 250 |
| पेपर 4 | सामान्य अध्ययन I | 3 तास | 250 |
| पेपर 5 | सामान्य अध्ययन II | 3 तास | 250 |
| पेपर 6 | सामान्य अध्ययन III | 3 तास | 250 |
| पेपर 7 | सामान्य अध्ययन IV | 3 तास | 250 |
| पेपर 8 | वैकल्पिक विषय I | 3 तास | 250 |
| पेपर 9 | वैकल्पिक विषय II | 3 तास | 250 |
भाषा विषयाचे पेपर 1 आणि पेपर 2 वगळता सर्व मुख्य विषयांचे पेपर गुणवत्ता श्रेणीचे आहेत. पेपर 1 आणि पेपर 2 हे पात्रता स्वरूपाचे आहेत आणि उमेदवारांनी त्यांच्या पेपर 3 – पेपर 9 मधील गुणांना महत्त्व देण्यासाठी प्रत्येकी किमान २५% गुण मिळवले पाहिजेत.
मुख्य परीक्षेत सामान्य अध्ययन पेपर्समध्ये समाविष्ट असलेले विषय आहेत:
| सामान्य अध्ययन I | सामान्य अध्ययन II | सामान्य अध्ययन III | सामान्य अध्ययन IV |
| भारतीय वारसा आणि संस्कृती | राज्यव्यवस्था | आर्थिक विकास | नीतिशास्त्र |
| इतिहास | संविधान | विज्ञान आणि तंत्रज्ञान | सचोटी |
| समाज | प्रशासन | अंतर्गत सुरक्षा | अभियोग्यता |
| भारत आणि जगाचा भूगोल | सामाजिक न्याय | पर्यावरण | |
| आंतरराष्ट्रीय संबंध | आपत्ती व्यवस्थापन |
मुख्य परीक्षेच्या पेपर VI आणि VII साठी पर्यायी विषय खालील यादीतील कोणत्याही एका विषयाचे असावेत:
| कृषि | पशुसंवर्धन आणि पशुवैद्यकीय विज्ञान | मानवशास्त्र | वनस्पतिशास्त्र | रसायनशास्त्र |
| स्थापत्य अभियांत्रिकी | वाणिज्य आणि लेखा | अर्थशास्त्र | विद्युत अभियांत्रिकी | भूगोल |
| भूशास्त्र | इतिहास | विधि | व्यवस्थापन | गणित |
| यंत्रिकी अभियांत्रिकी | वैदकशास्त्र | तत्वज्ञान | भौतिकशास्त्र | राज्यशास्त्र व आंतरराष्ट्रीय संबंध |
| मानसशास्त्र | लोकप्रशासन | समाजशास्त्र | सांख्यिकी | प्राणीशास्त्र |
| मराठी साहित्य | ||||
भाषेच्या प्रश्नपत्रिका 1 आणि 2 व मराठी साहित्य (वैकल्पिक विषय) वगळता सर्व प्रश्नपत्रिका इंग्रजी किंवा मराठीत देता येतील. इतर कोणत्याही सामान्य अध्ययन प्रश्नपत्रिकांचे उत्तर उमेदवाराने इंग्रजीत दिले नसले तरीही पर्यायी वैकल्पिक विषय (मराठी साहित्य विषय सोडून) इंग्रजीत देता येतील.
अंतिम निकाल जाहीर होण्यापूर्वी हा MPSC राज्यसेवा परीक्षेचा शेवटचा टप्पा असतो. अधिकृतपणे याला मुलाखत/व्यक्तिमत्व चाचणी म्हणतात आणि गुणवत्ता क्रमवारीसाठी मुख्य परीक्षेचा एक भाग म्हणून गणला जाते. तयारीच्या दृष्टिकोनातून, लेखी आणि मुलाखतीच्या टप्प्यांसाठी तयारीची धोरणे वेगळी असल्याने हा तिसरा टप्पा मानला जातो. MPSC राज्यसेवा परीक्षेच्या पद्धतीनुसार, यामध्ये MPSC पॅनलद्वारे उमेदवारांची नागरी सेवा कारकिर्दीसाठी आणि संबंधित जबाबदाऱ्यांसाठी योग्यता तपासण्यासाठी मुलाखत घेतली जाते.पॅनल सक्षम आणि निःपक्षपाती निरीक्षक असतात ज्यांच्याकडे उमेदवारांच्या कारकिर्दीची माहिती असते. पॅनल सामान्य आवडीचे प्रश्न विचारून उमेदवारांच्या मानसिक आणि सामाजिक गुणांचे मूल्यांकन करेल. पॅनल ज्या काही गुणांची आवश्यकता पाहतो ते म्हणजे मानसिक सतर्कता, आत्मसात करण्याची गंभीर शक्ती, स्पष्ट आणि तार्किक स्पष्टीकरण, निर्णयाचे संतुलन, विविधता आणि छंद/आवड खोली, सामाजिक एकता आणि नेतृत्वाची क्षमता, बौद्धिक आणि नैतिक अखंडता.
| MPSC मुलाखत एकूण गुण | 275 |
MPSC राज्यसेवा निकष २०२५
MPSC राज्यसेवा भरतीसाठी अर्ज करण्यापूर्वी उमेदवारांनी पात्रता निकष तपासले पाहिजेत. उमेदवाराची भरती करताना MPSC अनेक घटकांचा विचार करते. अर्जदारांकडे अर्ज प्रक्रियेसाठी आवश्यक असलेली सर्व संबंधित कागदपत्रे असणे आवश्यक आहे.
| MPSCपात्रता 2025 | |
| वय | किमान: 19 वर्षे, कमाल: 38 वर्षे |
| किमान शैक्षणिक अर्हता | पदवी |
| राष्ट्रीयत्व | भारतीय |
| अनुभव | उल्लेख नाही |
MPSC वयोमर्यादा
या भरती प्रक्रियेसाठी अर्ज करण्यासाठी उमेदवारांनी आवश्यक वयाचे निकष पूर्ण केले पाहिजेत. एमपीएससी श्रेणीनुसार कमाल वयोमर्यादा सारांशित करणारा सारणी येथे आहे:
| वर्ग | Minimum Age | Maximum Age |
|---|---|---|
| MPSC वयोमार्यादा साधारण वर्ग | 19 वर्ष | 38 वर्ष |
| MPSC वयोमार्यादा इतर मागासवर्ग | 19 वर्ष | 43 वर्ष |
| MPSC वयोमार्यादा अनुसूचीत जाती/ अनुसूचीत जमाती | 19 वर्ष | 43 वर्ष |
| MPSC वयोमार्यादा माजी सैनिक (साधारण) | 19 वर्ष | 43 वर्ष |
| MPSC वयोमार्यादा माजी सैनिक (इतर मागासवर्ग/अ.जा./ अ. ज.) | 19 वर्ष | 48 वर्ष |
| MPSC वयोमार्यादा सैनिक पात्र खेळाडू | 19 वर्ष | 43 वर्ष |
| MPSC वयोमार्यादा दिव्यांग व्यक्ति | 19 वर्ष | 45 वर्ष |